Chuyện chức phán sự đền rồng Tản Viên (trích “Truyền kì mạn lục”) Tản Viên từ phán sự lục
Việt phái mạnh / Lớp 10 » Nguyễn Dữ
Nội dungNgô Tử Văn tên là Soạn, fan huyện im Dũng, khu đất Lạng Giang. đấng mày râu vốn khảng khái<1>, nóng nảy, thấy sự tà gian thì bắt buộc chịu được, vùng Bắc fan ta vẫn khen là 1 người cương trực. Trong làng trước tất cả một ngôi đền linh ứng lắm. Cuối đời bên Hồ, quân Ngô sang trọng lấn cướp, vùng ấy thành một vị trí chiến trường. Bộ tướng<2> của Mộc Thạnh bao gồm viên Bách hộ<3> họ Thôi, tử vong ở sát đền, từ đấy làm cho yêu làm quái vào dân gian. Tử Văn hết sức tức giận, một hôm vệ sinh gội không bẩn sẽ, khấn trời, rồi châm lửa đốt đền. Mọi tín đồ đều lắc đầu lè lưỡi, run sợ thay mang lại Tử Văn, nhưng đấng mày râu vẫn vung tay không cần gì cả.Đốt đền xong, nam nhi về nhà, thấy trong mình khó khăn chịu, đầu lảo đảo và bụng run run, rồi nổi lên một cơn sốt nóng giãy rét. Trong lúc sốt, đấng mày râu thấy một fan khôi ngô, cao lớn, đầu team mũ trụ đi đến, nói năng và xống áo rất giống người phương Bắc, từ xưng là cư sĩ<4>, mang đến đòi làm cho trả lại ngôi thường như cũ và nói:- bên ngươi vẫn theo nghiệp nho, đọc sách vở của thánh hiền, há chần chừ cái đức của quỷ thần sao, cớ gì lại dám khinh nhờn huỷ tượng, đốt đền, làm cho hương lửa không tồn tại chỗ tựa nương, oai vệ linh không có nơi hiển hiện, vậy bảo làm thế nào bây giờ? Biết điều thì dựng trả ngôi đền như cũ. Còn nếu không thì, không có căn cứ huỷ đền Lư Sơn, vậy Thiệu<5> sẽ cạnh tranh lòng tránh khỏi tai vạ.Tử Văn mang kệ, vẫn cứ ngồi ngất xỉu ngưởng từ bỏ nhiên. Bạn kia giận dữ nói:- Phong đô<6> không xa xôi gì, ta tuy hèn, há lại không lấy nổi đơn vị ngươi mang lại đấy. Không nghe lời ta thì rồi sẽ biết.Nói rồi phất áo đi.Chiều tối, lại sở hữu một ông già, áo vải mũ đen, phong độ thanh nhàn nhã, thủng thỉnh bước vào đến trước thềm, vái xin chào mà rằng:- Tôi là ông công ở đây, nghe thấy việc làm khôn xiết thú của nhà thầy, vậy xin mang đến để tỏ lời mừng.Tử Văn không thể tinh được nói:- Thế tín đồ đội nón trụ đến đây ban nãy, chẳng bắt buộc là thổ thần đấy ư? Sao mà nhiều thần thừa vậy?Ông già nói:
- Ô, đây là viên tướng chiến bại của Bắc triều, cái hồn lẻ loi ở nam quốc, tranh chiếm phần miếu đền rồng của tôi, hàng fake họ tên của tôi, quen dùng chước dối lừa, thích làm trò thảm ngược<7>, Thượng Đế bị nó bưng bít, hạ dân bị nó quấy rầy, phàm những việc hưng yêu thương tác quái<8> mọi tự nó cả, chứ có phải tôi đâu. Xin kể tình đầu để bên thầy nghe: “Tôi làm chức Ngự sử đại phu<9> từ bỏ đời vua Lí nam Đế<10>, vì chưng chết về việc cần vương mà lại được phong sinh hoạt đây, góp dân độ vật đang hơn một nghìn năm nay, lúc nào lại làm việc gieo tai rắc vạ để kiếm miếng nạp năng lượng như thương hiệu giặc xảo trá kia đã làm. Gần đây vì tôi thiếu hụt sự đề phòng, bị nó đánh đuổi, phải phải đến phụ thuộc ở thường Tản Viên sẽ vài năm nay”.Tử Văn nói:- Việc xẩy ra đến như thê, sao ngài không kiện sống Diêm Vương cùng tâu lên Thượng Đế, lại đi khinh vứt chức vị, làm cho một tín đồ áo vải nhà quê?Ông già chau khía cạnh đáp:- Rễ ác mọc lan, khó khăn lòng lay động. Tôi đã định thưa kiện, cơ mà mà có khá nhiều nỗi ngăn trở: đa số đền miếu gần quanh, vị tham của đút, phần lớn bênh vực mang lại nó cả. Tôi chỉ duy trì được một chút ít lòng thành, mà lại không làm cụ nào để thông có được lên, do đó đành lâm thời ẩn nhẫn mà ngồi xó một nơi.Tử Văn nói:- Hắn gồm thực là tay hung hãn, rất có thể gieo vạ mang lại tôi không?- Hắn quyết đấu tranh với bên thầy, hiện vẫn kiện thầy nghỉ ngơi Minh ti<11>. Tôi nhân cơ hội hắn đi vắng ngắt lén đến đây báo mang lại nhà thầy biết để cơ mà liệu kế, khỏi phải chết một cách oan uổng.Ông già lại dặn Tử Văn:- Hễ sống Minh ti tất cả tra hỏi, thầy cứ khai ra những khẩu ca của tôi. Nếu như hắn chối, thầy kêu xin bốn giấy cho đền Tản Viên, tôi đã khai rõ thì nó buộc phải đớ miệng. Nếu không giống như thế thì tôi mang đến vùi che trọn đời mà thầy cũng khó lòng bay nạn.Tử Văn vâng lời. Đến đêm, căn bệnh càng nặng thêm, rồi thấy nhì tên quỷ sứ mang đến bắt đi hết sức gấp, kéo ra ngoài thành về phía đông. Đi độ nửa ngày mang đến một toà nhà rất lớn, xung quanh tất cả thành sắt cao vọi mang lại mấy chục trượng. Nhị tên quỷ mang đến nói với những người canh cổng, fan canh cổng đi vào trong 1 lúc rồi ra truyền chỉ rằng:
- Tội sâu ác nặng, ko được gia nhập hàng khoan giảm<12>.Nói rồi xua tay bảo rời khỏi phía bắc. Ở đó gồm một con sông lớn, trên sông bắc một chiếc cầu dài cầu hơn ngàn thước, gió tanh sóng xám, khá lạnh thấu xương. Hai bên cầu có mấy vạn quỷ Dạ Xoa gần như mắt xanh tóc đỏ, dáng vẻ nanh ác. Hai bé quỷ cần sử dụng gông dài, thừng béo gông trói Tử Văn mà giải đi rất nhanh. Tử Văn kêu to:- Ngô biên soạn này là một trong những kẻ sĩ thật thà ở trần gian, bao gồm tội lỗi gì xin bảo cho, tránh việc bắt cần chết một biện pháp oan uổng.Chợt nghe trên điện tất cả lời quát:- thương hiệu này bướng bỉnh ngoan cố, nếu không phán đoán mang lại rõ, chưa cứng cáp nó đã chịu nhận tội.Bèn không đúng dẫn Tử Văn vào cửa điện. Tử Văn vào đến nơi, thấy fan đội nón trụ đã kêu ước ở trước sân.Diêm vương vãi mắng Tử Văn rằng:- Kẻ kia là một trong những người cư sĩ, trung thuần lẫm liệt<13>, bao gồm công với tiên triều, đề xuất hoàng thiên mang đến được tiết thực<14> tại 1 ngôi đền nhằm đền công khó khăn nhọc. Mày là 1 trong kẻ hàn sĩ<15>, sao dám láo láo, tội vạ tự mình có tác dụng ra, còn trốn đi đằng nào?Tử Văn bèn tâu trình ngọn ngành như lời Thổ công đã nói, lời vô cùng cứng cỏi, không chịu đựng nhún nhường chút nào. Fan đội mũ trụ nói:- Ấy là nghỉ ngơi trước vương phủ mà hắn còn ghê gớm như thế, mồm năm mồm mười, đơm đặt bịa tạc. Huống hồ ở một nơi đền rồng miếu đìu hiu hiu hắn hại gì mà không đủ can đảm cho một mồi lửa.Hai bên cự cãi nhau mãi vẫn không phân đề xuất trái, chính vì như thế Diêm vương vãi sinh nghi. Tử Văn nói:- Nếu nhà vua hoài nghi lời tôi, xin đem tư giấy mang đến đền Tản Viên để hỏi. Không đúng như thế, tôi xin chịu đựng thêm chiếc tội nói càn.Bấy giờ fan kia mới dường như sợ, quỳ xuống tâu rằng:- Gã kia là học tập trò, thiệt là dại dột bướng, quả xứng đáng tội lắm. Mà lại đã trách mắng như vậy, cũng đủ răn doạ rồi. Xin bệ hạ khoan dung tha đến hắn để tỏ loại đức rộng rãi. Chẳng cần yên cầu dây dưa. Ví như thẳng tay trị tội nó, sợ sợ hãi đến chiếc đức hiếu sinh.Diêm vương vãi quát phệ rằng:
- Cứ như lời hắn thì nhà ngươi đáng tội chết. Điều hình thức trị tội lừa dối đã chuẩn bị đó. Cớ sao bên ngươi dám làm cho sự lập lờ nhận tội như vậy?Diêm Vương chớp nhoáng sai tín đồ đến đền Tản Viên để đưa chứng thực. Không đúng nhân về tâu, duy nhất nhất đúng với lời Tử Văn. Vương vãi cả giận, bào các phán quan lại rằng:- Lũ các ngươi chia toà sở, giữ lại chức sự, cầm lệnh chí công, làm phép chí công, thưởng thì xứng danh mà ko thiên vị, phân phát thì đích xác cơ mà không nghiệt ngã, vậy mà còn tồn tại sự gián trá càn bậy như thế; huống chi về đời công ty Hán, bên Đường buôn quan cung cấp ngục, thì những mối tệ còn nói sao hết được!Liền sai rước lồng sắt chụp vào đầu, khẩu mộc nhét vào miệng, bỏ fan ấy vào ngục Cửu U<16>.Vương nghĩ Tử Văn gồm công trừ hại, truyền mang lại vị thần đền rồng kia, từ ni phần xôi lợn của dân thờ tế, nên chia mang lại Tử Văn một nửa cùng sai quân nhân đưa Tử Văn về.Chàng về cho nhà, ngã ra mình chết đã được hai ngày rồi. Nhân lấy những vấn đề đã qua kể mang đến mọi tín đồ nghe, người nào cũng kinh hãi và thiếu tín nhiệm là thực. Tiếp đến họ đón một bà đồng về phụ bóng<17>, đồng lên cũng nói quả thật lời Tử Văn. Fan làng bèn cài đặt gỗ, dựng lại một toà đền mới. Còn ngôi chiêu mộ của tên tướng giặc kia thì tự dưng thấy bị nhảy tung lên, hài cốt tan tành ra như cám vậy.Sau đó một tháng, Tử Văn thấy Thổ công mang đến bảo:- Lão phu vẫn trở về miếu, công của phòng thầy lưỡng lự lấy gì đền đáp được. Nay thấy ở đền rồng Tản Viên khuyết một chân phán sự, lão đã vì nhà thầy hết sức tiến cử, được đức Thánh Tản ngài đã bằng lòng, vây xin lấy bài toán đó nhằm đền ơn nghĩa. Fan ta sống sinh sống đời, xưa ni ai chẳng phải chết, miễn là chết đi còn được giờ đồng hồ về sau. Nếu như trùng trình độ chuyên môn nửa tháng, sợ sẽ về phần mình người khác mất. Nên nỗ lực đi, đừng xem là việc thường.Tử Văn vui vẻ nhận lời, bèn thu xếp việc nhà, rồi không dịch mà mất.Năm giáp Ngọ, có fan ở thành Đông Quan<18> vốn thân quen biết cùng với Tử Văn, một trong những buổi sớm đi ra ngoài cửa tây vài ba dặm, phát hiện ra trong sương mù tất cả xe con ngữa đi đến ầm ầm, lại nghe giờ quát:- fan đi mặt đường tránh xa, xe quan lại phán sự!Người ấy ngấc đầu trông thì thấy, tín đồ ngồi bên trên xe chính là Tử Văn. Tuy nhiên Tử Văn chỉ chắp tay thi lễ chứ không cần nói một lời nào, rồi thoắt vẫn cưỡi gió mà thay đổi mất. Đến nay con cháu Tử Văn hãy còn, người ta truyền rằng đó là “nhà quan lại phán sự”!Than ôi<19>! bạn ta thường nói: “Cứng quá thì gãy”. Kẻ sĩ chỉ lo ko cứng cỏi được, còn gãy hay là không là vấn đề của trời. Sao lại dự báo là đang gãy mà chịu đổi cứng ra mềm?
Ngô Tử Văn là một trong những chàng áo vải. Bởi cứng cỏi nhưng dám đốt cháy đền tà, cản lại yêu ma, làm cho một việc hơn cả thần và người. Vì thế được nổi tiếng và được giữ lại chức vị ở Minh ti, thiệt là xứng đáng. Vậy kẻ sĩ, không nên kiêng sợ sự cứng cỏi.
Bạn đang xem: Văn bản chuyện chức phán sự đền tản viên
<1> Khảng khái: ngay thẳng và hào hiệp, ưa thao tác nghĩa.<2> bộ tướng: tướng dưới quyền của một vị đại tướng.<3> Bách hộ: chức quan võ vào thời Nguyên với thời Minh sinh hoạt Trung Quốc.<4> Cư sĩ: bạn trí thức sinh hoạt ẩn.<5> nuốm Thiệu: người thời Tam Quốc, có tác dụng quan sinh hoạt Dự Chương, chủ trương bài toán phá huỷ các đền bái dâm thần, trong những đó bao gồm đền Lư Sơn. Sau thần Lư Sơn mang đến xin dựng đền lại, nỗ lực Thiệu chỉ cười mà lại không trả lời. Thần giận bảo: “Ba năm nữa ngươi vẫn chết”. Đến kì hạn đó, Thiệu bị ốm, mọi tín đồ đều răn dạy Thiệu đề xuất dựng lại đền, Thiệu nói: “Tà cần thiết thắng được chính”. Rồi sau Thiệu chết.<6> Phong đô: phủ của Diêm Vương sinh sống cõi âm.<7> Thảm ngược: tàn khốc quá mức.<8> Hưng yêu tác quái: dấy lên gần như chuyện yêu thương ma, làm phần lớn điều quỷ quái; ý nói gây hại đến người.<9> Ngự sử đại phu: chức quan lại phụ trách việc can con gián vua.<10> Lí phái mạnh Đế: tức Lí Bôn, còn gọi là Lí Bí, khởi nghĩa đuổi quân đô hộ bên Lương, đăng quang hoàng đế, xưng là phái nam Việt Đế, nghỉ ngơi ngôi được 4 năm (544-548), đặt quốc hiệu là Vạn Xuân.<11> Minh ti: âm phủ.<12> Khoan giảm: rộng lượng giảm bớt hình phạt.<13> Trung thuần: một lòng ngay thẳng; lẫm liệt: mạnh dạn mẽ, oai vệ phong.<14> Được huyết thực: được bái tự cùng hưởng đa số vật phẩm thờ tế là động vật như bò, dê, lợn, gà,...<15> Hàn sĩ: học trò nghèo.<16> lao tù Cửu U: ngục buổi tối chín tầng nghỉ ngơi âm phủ, nơi kìm hãm và trừng phạt đầy đủ kẻ lúc sống gây các tội ác.<17> Phụ bóng: mời gọi hồn tín đồ chết hoặc thần thánh về. Theo sự mê tín của dân gian, có thể gọi hồn tín đồ chết hoặc thánh thần ở cõi âm về nhập vào người đang sống và làm việc để trò chuyện. Người có nhiều cảm giác với cõi âm, hoàn toàn có thể cho mượn xác để người cõi âm nhập vào điện thoại tư vấn là “ông (bà) đồng” xuất xắc “ông (bà) bóng”.<18> Đông Quan: tức thành Thăng Long, ni là Hà Nội.
Xem thêm: Fax Là Gì? Số Fax, Máy Fax, Số Fax, Gửi Fax Là Gì? Cách Gửi Fax Đơn Giản
<19> từ đây cho đến khi hết là lời bình (cuối từng truyện gồm phần bình luận ngắn của chính tác giả - nêu thừa nhận xét về sự việc việc, nhân vật dụng trong truyện và đưa ra cách nhìn hoặc lời khuyên răn của mình).
Truyền kì là một thể văn xuôi trường đoản cú sự thời trung đại phản ảnh hiện thực qua hầu hết yếu tố kì lạ, hoang đường. Trong truyện truyền kì, quả đât con bạn và nhân loại cõi âm với phần lớn thánh thần, ác quỷ có sự tương giao. Đó chính là yếu tố khiến cho sự cuốn hút đặc biệt của thể loại. Tuy nhiên, phía sau những tình tiết phi hiện thực, bạn đọc có thể tìm thấy những sự việc cốt lõi của hiện tại thực cũng giống như những ý niệm và cách biểu hiện của tác giả.Truyền kì mạn lục của Nguyễn Dữ là công trình viết bằng chữ Hán, gồm 20 truyện, thành lập và hoạt động vào nửa đầu vậy kỉ XVI. Tác phẩm thực sự là 1 trong sáng tác văn học với sự gia công hư cấu, sáng sủa tạo, trau chuốt, đẽo gọt của Nguyễn Dữ chứ chưa hẳn chỉ là 1 trong những công trình ghi chép solo thuần. Những truyện đa số ở thời Lí, Trần, Hồ, Lê sơ, và đều sở hữu yếu tố hoang đường, nhưng phía sau những yếu tố hoang con đường đó chính là hiện thực làng hội phong loài kiến đương thời với tương đối đầy đủ rẫy rất nhiều tệ trạng mà người sáng tác muốn vạch trần, phê phán. Qua tác phẩm, bạn đọc tìm ra số phận bi thương của những bé người bé dại bé trong thôn hội, những bi kịch tình yêu cơ mà thiệt thòi thường lâm vào người phụ nữ. Item cũng thể hiện ý thức dân tộc, biểu lộ niềm trường đoản cú hào về nhân tài, văn hoá nước Việt, đề cao đạo đức nhân hậu, thuỷ chung, đồng thời xác định quan điểm sinh sống “lánh đục về trong” của lớp trí thức ẩn dật đương thời. Truyền kì mạn lục vừa có giá trị hiện thực cùng nhân đạo cao, vừa là một tuyệt tác của thể nhiều loại truyền kì, từng được Vũ Khâm lấn (thế kỉ XVII) khen khuyến mãi là “thiên cổ kì bút”. Tác phẩm đã được dịch ra các thứ tiếng nước ngoài và được review cao trong những các thành quả truyền kì ở những nước đồng văn.Theo bản dịch của TRÚC KHÊ NGÔ VĂN TRIỆN(Truyền kì mạn lục, NXB Văn hoá, Hà Nội, 1957. Có tham khảo một số bản dịch khác)